आजच्या दिवसाची विशेष घटना 30 जून भारत पाकिस्तान 1971 च्या युद्धाची सुरुवात बांगलादेशचा निर्माण आणि तीस जून एकोणिसशे एक्याहत्तरचा भारत-पाकिस्तान संघर्ष – सविस्तर माहिती:

आजच्या दिवसाची विशेष घटना 30 जून भारत पाकिस्तान 1971 च्या युद्धाची सुरुवात
बांगलादेशचा निर्माण आणि तीस जून एकोणिसशे एक्याहत्तरचा भारत-पाकिस्तान संघर्ष – सविस्तर माहिती:
1
एकोणिसशे एक्याहत्तरमध्ये पाकिस्तान दोन भागांमध्ये विभागलेलं होतं – पश्चिम पाकिस्तान (आजचा पाकिस्तान) आणि पूर्व पाकिस्तान (आजचा बांगलादेश). दोन्ही भागांत भाषा, संस्कृती आणि आर्थिक परिस्थितीत मोठा फरक होता. पूर्व पाकिस्तानातील लोकांना अनेक वर्षांपासून अन्याय, आर्थिक शोषण आणि राजकीय दुय्यमत्वाचा सामना करावा लागत होता.
१ मार्च १९७१: जेव्हा झुल्फिकार अली भुत्तोच्या पश्चिम पाकिस्तानने पूर्वेकडील बहुमत मिळवलेली अवामी लीगला सत्तास्थापन करू दिलं नाही, तेव्हा बंडखोरी सुरू झाली.
२५ मार्च १९७१: पाकिस्तानने ‘ऑपरेशन सर्चलाइट’ हाती घेतलं. ढाक्यासह संपूर्ण पूर्व पाकिस्तानात लष्करी कारवाई सुरू केली. हजारो नागरिक ठार झाले. लाखो लोक जीव वाचवण्यासाठी भारतात आले.
भारताची भूमिका:
भारताने निर्वासितांना आश्रय दिला, पण त्यांचा भार फार मोठा होता. म्हणूनच भारताने आंतरराष्ट्रीय पातळीवर हे संकट मांडलं आणि लष्कर सज्ज केलं.
३० जून १९७१: हाच तो टप्पा होता जेव्हा पाकिस्तानने सीमेवर कुरबुरी सुरू केल्या. यामुळे भारताने पूर्व पाकिस्तानच्या सीमांवर लष्करी हालचाली वाढवल्या. भारताची वायूसेना आणि गुप्तचर यंत्रणा पाकिस्तानाच्या हालचालींचा मागोवा घेत होत्या. याच काळात भारताने मुक्तिबाहिनी (बांगलादेशच्या स्वातंत्र्यासाठी लढणारे) यांना मदत करायला सुरुवात केली.
३ डिसेंबर १९७१: पाकिस्तानने आधी हल्ला केल्यामुळे भारताने अधिकृतपणे युद्धात प्रवेश केला.
१६ डिसेंबर १९७१: फक्त तेराच दिवसांच्या युद्धानंतर पाकिस्तानने शरणागती पत्करली. सुमारे ९० हजार पाकिस्तानी सैनिकांनी शरणागती दिली – ही जगातील सर्वात मोठ्या शरणागतींपैकी एक मानली जाते.
बांगलादेश स्वतंत्र झाला.
या युद्धात भारताची रणनीती, इंदिरा गांधी यांचे नेतृत्व, लष्करप्रमुख सॅम माणेकशॉ आणि भारतीय लष्कराचं नियोजन यांचं फार मोठं योगदान होतं.
हवे असल्यास मी याचं एक मराठी बातमीसारखं JPG फोटोही तयार करू शकतो. करू का?
छान! सांगतो सविस्तर.
बांगलादेशचा निर्माण आणि तीस जून एकोणिसशे एक्याहत्तरचा भारत-पाकिस्तान संघर्ष – सविस्तर माहिती:
एकोणिसशे एक्याहत्तरमध्ये पाकिस्तान दोन भागांमध्ये विभागलेलं होतं – पश्चिम पाकिस्तान (आजचा पाकिस्तान) आणि पूर्व पाकिस्तान (आजचा बांगलादेश). दोन्ही भागांत भाषा, संस्कृती आणि आर्थिक परिस्थितीत मोठा फरक होता. पूर्व पाकिस्तानातील लोकांना अनेक वर्षांपासून अन्याय, आर्थिक शोषण आणि राजकीय दुय्यमत्वाचा सामना करावा लागत होता.
१ मार्च १९७१: जेव्हा झुल्फिकार अली भुत्तोच्या पश्चिम पाकिस्तानने पूर्वेकडील बहुमत मिळवलेली अवामी लीगला सत्तास्थापन करू दिलं नाही, तेव्हा बंडखोरी सुरू झाली.
२५ मार्च १९७१: पाकिस्तानने ‘ऑपरेशन सर्चलाइट’ हाती घेतलं. ढाक्यासह संपूर्ण पूर्व पाकिस्तानात लष्करी कारवाई सुरू केली. हजारो नागरिक ठार झाले. लाखो लोक जीव वाचवण्यासाठी भारतात आले.
भारताची भूमिका:
भारताने निर्वासितांना आश्रय दिला, पण त्यांचा भार फार मोठा होता. म्हणूनच भारताने आंतरराष्ट्रीय पातळीवर हे संकट मांडलं आणि लष्कर सज्ज केलं.
३० जून १९७१: हाच तो टप्पा होता जेव्हा पाकिस्तानने सीमेवर कुरबुरी सुरू केल्या. यामुळे भारताने पूर्व पाकिस्तानच्या सीमांवर लष्करी हालचाली वाढवल्या. भारताची वायूसेना आणि गुप्तचर यंत्रणा पाकिस्तानाच्या हालचालींचा मागोवा घेत होत्या. याच काळात भारताने मुक्तिबाहिनी (बांगलादेशच्या स्वातंत्र्यासाठी लढणारे) यांना मदत करायला सुरुवात केली.
३ डिसेंबर १९७१: पाकिस्तानने आधी हल्ला केल्यामुळे भारताने अधिकृतपणे युद्धात प्रवेश केला.
१६ डिसेंबर १९७१: फक्त तेराच दिवसांच्या युद्धानंतर पाकिस्तानने शरणागती पत्करली. सुमारे ९० हजार पाकिस्तानी सैनिकांनी शरणागती दिली – ही जगातील सर्वात मोठ्या शरणागतींपैकी एक मानली जाते.
बांगलादेश स्वतंत्र झाला.
या युद्धात भारताची रणनीती, इंदिरा गांधी यांचे नेतृत्व, लष्करप्रमुख सॅम माणेकशॉ आणि भारतीय लष्कराचं नियोजन यांचं फार मोठं योगदान होतं.
देन बंधूंवर संपादक सत्यशोधक शंकरराव लिंगे 73 87 37 78 01 हा नंबर आपल्या व्हाट्सअप ग्रुप मध्ये ऍड करा आपल्याकडे बातमी फोटो व्हिडिओ पाठवा प्रसिद्ध करू


